O Suenio d'o Dragón: Koolau o leproso
Preparando audio para descarga.
Escucha patrocinada. El audio empezará en pocos segundos...
Escucha sin anuncios y sin esperas con iVoox Premium
Pruébalo GratisiVoox Podcast & Radio
Comparte éste audio
Enlace directo
A continuación: O Suenio d'o Dragón; una declaración por a vida Cancelar 10
Preparando audio para descarga.
Escucha patrocinada. El audio empezará en pocos segundos...
Escucha sin anuncios y sin esperas con iVoox Premium
Pruébalo Gratis
Buen dia, si hue ye mierques as 11 d’o maitín, y somos en Radio La Granja, isto ha de ser….O Suenio d’o Dragón.
Dende o vico de San José, en Zaragoza, Ciudat Prisión, Muerte a o estau faxista, abaxo o terrorismo d’estau!!!!
Prencipiamos!!!!
j’ai fait un rêve/ He teniu un suenio---------------Hart Rouge(3:15)
Mosica de fundo—I like to score/ Me fa goyo anotar------------Moby(1997).
Bueno, ya sabes que si quiers participar u aportar bella cosa a o programa, lo puetz fer d'as siguients trazas:
A primera, clamando a o programa en directo a nueu siet seis trenta y seis uitanta y ueito novanta y quatro; nueu siet seis tres seis ueito ueito nueu quatro
Tamién, ninviando un mensache a o guasap almadeta osdd seis ueito nueu novanta y ueito zero seis vinte y siet; almadeta seis ueito nueu nueu ueito zero seis dos siet.
Y, mesmo, por correu electronico, osueniododragon roba gmail.com, tot chunto y en minusclas; u si lo prefieres, en a pachina d'o mesmo nombre de Radio Patio Facebook.
Y hue quereba leyer-te u relato de
Jack London
(San Francisco, California, 1876 – Glen Ellen, California, 1916)
Koolau y o leproso (1908) (“Koolau the Leper”)
Orichinalment publicau en The Pacific Monthly, 22 (aviento de 1909), págs. 569-578;
The House of Pride
(Nueva York: Macmillan Company, 1912, 232 págs.)
—Nos privan d'a libertat porque somos enfermos. Hemos acatau a lei. No hemos feito brenca malo. Y, manimenos, nos atrancan en una prisión. Molokai ye una garchola. Vusatros lo sabetz. Astí tenetz a Niuli. Mandoron a la suya chirmana a Molokai fa siet anyos. Dende alavez no ha tornau a veyer-la ni tornará a veyer-la nunca. Seguirá allí dica que muera. No por voluntat propia, ni por voluntat de Niuli, sino por voluntat d'os blancos que gubiernan o país. Y quí son ixos blancos?
Sí, lo sabemos. Nos l'han dito os nuestros pais y os pais d'os nuestros pais. Plegoron como corders y con buenas parolas. No teneban mas remeyo que decir buenas parolas porque yeranos muitos y fuertes y as islas yeran nuestras. Como que tos digo, vinioron con buenas parolas. Los heba de dos clases. Uns pidioron permiso, o nuestro gracioso permiso, pa pedricar a parola de Dios. Os atros solicitoron permiso, o nuestro gracioso permiso, pa comerciar. Ixo estió o comienzo. Hue todas as islas son suyas. As tierras, os rabanyos, tot les perteneixe. Os que pedricaban a parola de Dios y os que pedricaban a parola d'o ron s'han uniu y s'han convertiu en chefes. Viven como reis en casas de muitas cambras con multitut de criaus que les sirven Os que no teneban brenca, agora son duenyos de tot, y si vusatros, u yo u qualsiquier canaca tiene fambre, zuncen o zunyo y le dicen: Por qué no treballas? Astí tiens as plantacions.
Koolau fació una pausa. Devantó a man y con didos faxuelosos y contrafeitos alzó a guirlanda flameant d’hibiscos que coronaba os suyos negros cabellos. A luz d'a luna ficaba en augua de plata a scena. Yera una nueit pacifica encara que os que yeran posaus en torno suyo pareixeban supervivients d'una encarnizada batalla. Os suyos rostros yeran lioninos. Aquí s'ubriba un vuedo an dinantes i hese una nariz, y allá surtiba un munyón en o puesto d'una man. Yeran hombres y mullers, trenta en total, forachitaus porque en ells levaban la marca d'a bestia.
Yeran posaus, adornaus con guirlandas de flors, enmeyo d'a nueit perfumada y luminosa. Os suyos labios articulaban aspros sons y os suyos garganchons aprebaban con grunyius toscos as parolas de Koolau. Yeran creyaturas que una vegada isen hombres y mullers, pero que heban deixau d'estar-lo. Yeran mostros, caricaturas grotescas en o rostro y en o cuerpo de tot o que caracteriza en estar humano. Horriblement mutilaus y deformes, semellaban sers torturaus en l’infierno a lo largo de milenios. As suyas mans, si las teneban, yeran como que zarpas de gripias. Os suyos rostros yeran anomalías, errors, formas malladas y escachadas por un dios furioso encargau d'a maquinaria d'a vida. Aquí y allá s'endevinaban trazas que aquell dios colerico i heba quasi borrau. Una muller ploraba glarimas abrasadoras que brotaban de dos horribles puzos meyos ubiertos en o puesto que un día ocuporon dos uellos. Uns quantos d'entre ells padeixeban horribles dolors y d'os suyos peitos surtiban chemecos roncos. Atros tusían con un cluxiu suau que recordaba o esperrecar d'un paper de seda. Dos d'ells yeran idiotas, enormes simios esfeguraus dende a suya factura de tal modo que un mono a o suyo costau habría pareixiu un anchel. Feban zenyos y farfallaban a la luz d'a luna, baixo coronas de flors doradas que prencipiaban a perder a suya guallardía. Un d'aquells sers, que o suyo lobulo inflau ondeaba como un ventallo sobre o suyo huembro, rancó una esplendida flor narancha y escarlata y decoró con ella a enorme orella que aletiaba con cada movimiento d'o suyo cuerpo.
Sobre istas creyaturas reinaba Koolau y aquells yeran os suyos dominios, un garganchón afogau por as flors, un garganchón sembrau de garmos y penyas, d'a quala surtiban, pa quedar dimpués flotando en o espacio, os belius d'as crabas salvaches. La zarraban por tres costaus murallas de penya festoneadas con fantesticos cortinaches de vechetación tropical y foratiadas por dentradas a espelungas, cubilars d'os subditos de Koolau. Endrezau t'o mar o suelo s’espenyaba enta un tremendo abismo d'o que sobresaliban, allá abaixo, crestas de picos y penyarras arredol de que as suyas bases esbrumeaba y ruchiba l’oliache d'o Pacifico.
Con buen tiempo os barcos podeban arribar a la placha rocosa que marcaba a dentrada a o Valle de Kalalau, pero muit bueno heba d'estar o tiempo pa ixo. Y un montanyero expierto podeba talment grepar dende a placha dica lo mas profundo d'a val, dica a cavidat rodiada de mallos an reinaba Koolau, pero expierto en cabo heba d'estar o montanyero y muit bien heba de conoixer aquells carrerons agrestes. Lo sorprendent yera que os subditos de Koolau, aquella escoria humana, hesen estau capaces d'arrocegar a suya inutil miseria por camins vertichinosos pa plegar a aquell puesto inaccesible.
—Chirmans —prencipió Koolau.
Pero un d'os travestís simiescos y queixons emitió en aquell momento una risa salvache de dement, y Koolau s'interrumpió dica que l'eco d'a desenfrenada carcallada, dimpués de recutir en as murallas rocosas, fuo a perder-se en a distancia a traviés d'a nueit sin preto.
—Chirmans, no tos pareixe raro? Nuestras yeran as tierras y he aquí que ya no son nuestras. Qué nos dioron a cambeo os que pedricaban a parola de Dios y d'o ron? Belún de vusatros ha recibiu un dolar, un dolar sisquiera, por as suyas propiedatz? Y, manimenos, agora tot les perteneixe a ells y a cambeo nos dicen que podemos ir a treballar a tierra, as suyas tierras, y que o que produzcamos con o nuestro treballo será suyo. Dinantes ni sisquiera hebanos de treballar y agora, quan somos enfermos, nos sacan a libertat.
—Quí trayió o nuestro mal, Koolau? —preguntó Kiloliana, un hombre ixuto y niervoluto de rostro tant semellant a o d'un fauno reidor que lo natural hese estau veyer unglas fendidas baixo o suyo cuerpo. Y yeran fendius os suyos pietz, ye cierto, pero as fenditas yeran ulceras y putrefaccions vivas. Y, manimenos, aquell yera Kiloliana, o trepador mas gosau de totz, l'hombre que conoixeba os vials de crabas y que heba guiau a Koolau y a las suyas maltreitos seguidors dica os amagatons mas reconditos de Kalalau.
—Buena pregunta —respondió Koolau—. No queriemos treballar os campos de canya de zucre en que una vegada paxentoron os nuestros caballos y por ixo trayioron esclaus chins de dillá os mars. Y con ells plegó o mal que nusatros padeixemos y por o qual nos atrancan en Molokai. Naixiemos en Kauai. Hemos estau en atras islas, en Oahum, en Mauim, en Hawai, en Honolulú, y, manimenos, hemos tornau a Kauai. Por qué? Ha d'haber un motivo. Y ye que amamos ista tierra. Hemos naixiu aquí y aquí hemos viviu. Y moriremos aquí a menos… de no estar que i haiga febles de corazón entre nusatros. A ixos no los queremos. Pa ells s'ha feito Molokai. Si ye que aquí i hai bell covarde, que no siga entre nusatros. Manyana desembarcan os soldaus. Que baixen a la suya trobada os timidos de corazón. Los ninviarán immediatament a Molokai. Os de demás nos quedaremos y luitaremos. Y sabetz que no hemos de morir. Tenemos rifles. Conoixetz os angostos vieros por os quals han de trepar os hombres, un a un. Yo, Koolau, que estié una vegada vaquero en Niihau, puedo esfender o paso solenco contra un millón d'hombres. Escuitatz a Kapalei que estió chuez y hombre d'honor y hue no ye mas que una rata enrestida como vusatros. Sentitz-le. Ye un hombre sabio.
Kapalei se devantó. Heba estau chuez, heba estudiau en a Universidat de Punahou y s'heba posau a la mesa con caballers, con chefes y con os representants de potencias extrancheras que protecheban os intréses de comerciants y misioners. Tal heba estau Kapalei. Pero agora, como que acababa de decir Koolau, no yera mas que una rata encorrida, una creyatura difuera d'a lei, tant fundida en o tarquinal d'a horror que se trobaba por dencima, tanto como que por debaixo, d'a legalidat. En o suyo rostro no quedaban mas trazas que uns profundos bocallos y dos uellos sin parpagos que cremaban baixo unas cellas rampinyas.
—No busquemos pecina —prencipió—. Les hemos pediu que nos deixen vivir en paz. Si no lo fan, a culpa será suya y suyo será o castigo. No tiengo didos, como que veyetz —alzó os munyons que heban substituiu a las suyas mans pa que los veyesen totz—, pero me queda a falanche d'un dido gordo que puede pretar un barrau con a mesma firmeza con que disparaba o suyo vecino desapareixiu. Amamos Kauai. Vivamos u muramos aquí, pero no vaigamos nunca a la prisión de Molokai. Ista malotía no ye nuestra. No hemos pecau. Os hombres que pedricaban a parola de Dios y os que pedricaban a parola d'o ron trayioron iste mal con os esclaus chinos que treballan as tierras furtadas. He estau chuez. Conoixco ista tierra y conoixco a chusticia y tos digo que ye inchusto furtar a un hombre, que ye inchusto fer-le contrayer o mal chino y confinar-le dimpués en una prisión pa la resta d'os suyos días.
—A vida ye curta y as horas son plenas de dolor —dició Koolau—. Bebamos, bailemos y siamos lo mas felices que podamos.
D'un d'os cubilars rocosos quitoron carbazas, plenas de l'ardient destilación d'a radiz d'o ti, que cerculoron entre os reunius. Y mientres que o fuego liquido maldeciba en trascruzar os suyos cuerpos y puyaba a os suyos celebros, aquellas creyaturas ixuplidoron que heban deixau d'estar hombres y mullers porque unatra vegada se consideroron tals. A que ploraba glarimas ardients que brotaban de simeras ubiertas en o puesto d'os uellos, se sentiba indubdablement una muller vibrant de vida mientres pretaba as cuerdas d'un ukulle y elevaba a suya voz en una barbara clamada d'amor semellant a la quala habió de surtir d'as profundidatz d'a selva en os albors d'a humanidat. L'aire s'esterizaba con o suyo lamento suaument imperioso y seductor. Sobre una liaza, seguindo o ritmo d'a canta, bailaba Kiloliana. No culliba dubda. L'amor danzaba en totz os suyos movimientos y a o poco le acompanyaba una muller d'amplias ancas y peitos chenerosos desmentius por un rostro corrompiu por a lepra. Yera aquella a danza d'os muertos vivos, porque a vida seguiba amando y ansiando en os suyos cuerpos en desintegración. Siguió a muller que os suyos uellos sin vida ploraban glarimas ardients entonando a suya lamento d'amor, siguioron os danzaires bailando o suyo amor en a nueit templada, y siguioron cerculando as carbazas dica que plegoron reptando a totz os celebros os cucos d'a memoria y o deseyo. A la muller que bailaba sobre a pallazón se le unió una moceta de rostro fermoso y incolume, pero que os suyos brazos xarmentosos, que puyaban y baixaban, revelaban a violencia d'o suyo mal. Y os dos idiotas, farfallando y articulando sons extranyos, danzaban aparte grotescos, fantesticos, caricaturizando l'amor d'o mesmo modo que a vida les heba transformau a ells en caricatura.
Dance over troubles/Bailar sobre os problemas-------------Cheap Wine(4:28)
Pero o lamento d'amor d'a muller se crebó a meyo camín. Baixoron as carbazas y interrumpioron a suya danza los bailarins mientres endrezaban a vista a l'abismo maritimo an un codete fulguraba, como que una pantasma palida, a traviés de l'aire iluminau por a luna.
—Son os soldaus —dició Koolau—. Manyana i habrá baralla. Conviene que adurmamos y siamos preparaus.
Os leprosos obedeixioron y s'arrocegoron dica os suyos cados dica que Koolau quedó solament, posau immobil a la luz de la lima con o rifle cruciau sobre os chenullos mirando enta baixo, a lo luen, a os barcos que plegaban a la placha.
O fondo d'o Valle de Kalalau constituiba un cubillar immillorable. Fueras de Kiloliana, que conoixeba dica o zaguer carrerón d'as eslabadas costera, dengún podeba plegar dica a val si no yera trascruzando un paso d'unas diez yardas de longaria y a lo mas dotze pulgadas d'amplaria. A totz dos costaus s'ubriba l'abismo. Un solament esbarizón y o que pretendeba trascruzar-lo cayeba a la dreita u a la cucha enta una muerte segura. Pero si aconseguiba salvar ixa distancia, plegaba a un paradiso terrenal. Un mar de vechetación ficaba en augua o paisache cubrindo con verde oleada a val entera d'un cabo a unatro, gotiando en masas de vitaus dende as alturas y arrullando a las innombrables concavidatz rocosas chabiscaduras de liquens y falagueras. Entre os muitos meses d'o reinau de Koolau, ell y os suyos seguidors heban luitau por contener ixe mar vechetal. A fuerza de treballo heban aconseguiu aturar l'abance d'aquella chungla asfixiant y d'a tamborinada de flors, de traza que no arrasase os bananos, as narancheras y os mangos que se daban espontaniament. En os claros creixeba a mandioca, en as terrazas rocosas farcidas con tierra, heba sembraus de taro y de melons, y en os espacios ubiertos, allá an plegaba a luz d'o sol, s'elevaban arbols de papaya cargaus de fruita dorada.
Koolau s'heba visto empentau a ixe cubillar dende a val vecina a la placha. Y si le chitaban d'allí, sabeba encara d'atros garganchons amagaus entre enreligos de tucas, sabeba de fortalezas reconditas dica as qualas podeba conducir a las suyas subditos y continar vivindo. Pero agora yera chitau en o suelo, con o rifle a o suyo costau, cosirando a traviés d'una pantalla de follarasca a os soldaus d'a placha. Reparó que iban armaus con enormes maquinas de guerra en que a suya superficie se reflectaba o sol como que en un espiello. Frent a ell se trobaba o paso, angosto como que tallo de cultro, y dende o puesto en que yera achugau veyeba busquetas que yeran hombres grepar por o vial que conduciba dica an ell se trobaba. Sabeba que no yeran soldaus, sino policías. Quan ells fracasasen, l'exercito dentraría en acción.
Pasó afectuosament una man maltraciada sobre o canyón d'o suyo rifle y s'aseguró que la mira yera limpia. Heba aprendiu a tirar quan cazaba bestiar salvache en Niihau y encara se recordaba en ixa isla o suyo preciso atine. Conforme las chisletas s'amanaban, calculó a distancia, l'adreza de l'aire que bufaba en anglo dreito sobre a linia de fuego, y a posibilidat de tirar masiau alto a l'obchectivo que se trobaba por baixo d'an ell se trobaba. No dio a conoixer a suya presencia dica que os hombres plegoron a o cabo d'o pasache. Encara alavez no salió d'o suyo esconderite, sino que charró dende a espesura.
—Qué queretz? —preguntó.
—Buscamos a Koolau, o leproso —respondió l'hombre que endrezaba a os policías nativos, un americano de uellos azuls.
—Tornatz dezaga —dició Koolau.
Conoixeba a aquell hombre, o sheriff d'a isla, porque yera ell qui le i heba enrestido dica fer-le fuera de Niihau, qui le heba obligau trascruzar Kauai dica a Val de Kalalau, qui le heba forzau a recular dica o garganchón.
—Quí yes? —preguntó o sheriff.
—Soi Koolau, o leproso —estió a respuesta.
—Sale alavez. Venimos por tu. Ofreixen una recompensa de mil dolars por a tuya captura, vivo u muerto. No puetz escapar.
Koolau ridió en voz alta enmeyo d'a bosquera.
—Sale! —ordenó o sheriff, pero solament le respondió o silencio.
Conferenció con os policías y Koolau veyió que se disposaban a atacar-le.
—Koolau —chiló o sheriff—. Voi a cruciar o pasache pa capturar-te.
—Pus antes de fer-lo, mira bien en torno tuyo. Mira a o sol, a o mar y a o ciel porque será a zaguera vegada que los contemples.
—No m'espantas, Koolau —dició o sheriff en ton conciliador—. Sé que tiens un atine infalible. Pero no dispararás sobre yo. Nunca he estau inchusto con tu.
Koolau gnyruó en o boscarral.
—Te digo que nunca he estau inchusto con tu, y no ye verdat? —insistió o sheriff.
—Yes inchusto con yo quan tractas d'atrancar-me en una prisión —estió a respuesta—. Y yes inchusto con yo quan intentas ganar-te os mil dolars de recompensa que dan por a mía cabeza. Si quiers vivir, queda-te an yes.
—He de cruciar o paso y apresar-te. Lo siento, pero ye o mío haber de.
—Morirás antes de trascruzar-lo.
O sheriff no yera un covarde. Y, manimenos, dubdó. Miró a o vuedo que s'ubriba a os suyos pietz y recorrió con a vista o paso que heba de trascruzar, estreito como que filo de cutiello. Dimpués se decidió.
—Koolau! —exclamó.
Pero a espesura remanió en silencio.
—Koolau, no dispares. Voi pa allá.
O sheriff se tornó. Dio unas quantas ordens a os policías y emprendió o perigloso camín. Abanzó lentament. Yera mincho caminar sobre a cuerda floixa. No podeba emparar-se sino en l'aire. O suelo de lava s'esvoldregaba baixo os suyos pietz y os fragmentos de penya se precepitaban a totz dos costaus enta l'abismo. O sol cremaba sobre a suya cabeza y o suyo rostro yera humido de sudor. Con tot y con ixo siguió abanzando dica que plegó a la metat d'o camín.
—Atura-te! —le ordenó Koolau dende a bosquera—. Un paso mas y disparo!
O sheriff se bandió en busca de equilibrio y a la fin quedó en piet, immobil, sobre o rasal. Yera palido, pero en os suyos uellos se leyeba una firme decisión. S'humedió os labios con a luenga antes de charrar.
—Koolau, no dispararás. Sé que no lo ferás.
Chitó a caminar de nuevo. A bala le obligó a dar meya tornada. Mientres chiraba sobre ell mesmo antes de cayer, amaneixió en o suyo rostro una expresión de queixona sorpresa. Querió salvar-se tractando d'arrullar-se de traviés sobre o estreito pasache, pero en aquell mesmo inte conoixió a muerte. A o segundo siguient, o paso yera vuedo. Alavez dio comienzo l'ataque. Cinco policías chitoron a correr en ringlera india por o estreito viero en soberbio equilibrio. En aquell mesmo inte, a resta d'o destacament ubrió fuego sobre o boscarral. Reinó a locura. Cinco vegadas pretó Koolau o barrau con tal rapideza que os cinco disparos pareixioron un solament son. Cambiando de posición y agazapiando-se baixo as balas que mosegaban y chiflaban a traviés d'a broza, s’acucutó a l'exterior. Quatro policías heban seguiu a o sheriff. O quinto heba caito trascruzau sobre o tallo rocoso y continaba vivo. A l'atro costau seguiban os policías restants que heban deixau de disparar. Allá an se trobaban, sobre a penya espullada, no culliba esperanza pa ells. Antes que hesen aconseguiu baixar a gatas a escarpada costera, Koolau habría puesto eliminar dica o zaguer hombre. Pero no disparó, y un d'os policías, dimpués de conferenciar con os suyos companyers, quitó una chambreta blanca y la fació ondear en l'aire a modo de bandera. Seguiu por un d'os suyos companyers, abanzó a traviés d'o estreito corredor dica plegar dica o feriu. Koolau no dio sinyals de vida, pero les veyió aluenyar-se lentament y convertir-se poco a poco en motetas conforme descendían dica a val vecina a la placha.
Dos horas dimpués, y amagau dimpués d'unatro matullo, veyió cómo un destacament de policías tractaba d'efectuar l’ascenso por o costau opuesto d'a val. Veyió fuyir a las crabas salvaches debant d'ells mientres puyaban y puyaban dica que, dubdando d'o suyo discernimiento, clamó a Kiloliana que plegó grepando a colocar-se a o suyo costau.
—No podrán. Ye imposible —dició Kiloliana.
—Y as crabas? —preguntó Koolau.
—Vienen dende a val vecina, pero no pueden pasar a iste. Ye imposible. Y ixos hombres no pueden saber mas que as crabas. Cayerán y morirán. Miremos-les.
—Son valients —dició Koolau—. Miremos-les.
Siguioron tendius en o suelo, l'un chunto a l'atro, entre as campanetas y baixo una plevida de flors amariellas de hau, mirando a aquellas chisletas que yeran hombres trepar treballosament faxana alto dica que o que heba de pasar pasó y tres d'ells cayioron esvarando, rodando, patinando, d'un recantiello d'o barranco y s’espenyaron dende una altura de mil pietz.
Kiloliana soltó una risa afogada.
—No nos emprenyarán mas —dició.
—Tienen maquinas de guerra —estió a respuesta de Koolau—. Os soldaus no han charrau encara.
En a tarde modorra, a mayoría d'os leprosos adormiban en os suyos cados rocosos. Koolau, con o rifle, limpio y preparau, sobre os chenullos, sondormía a la dentrada d'a suya propia cubilar. A muller d'os brazos contrafeitos cosiraba allá abaixo, dende a bosquera, o estreito pasadizo. De bote y boleyo esparpalló a Koolau o son d'una explosión. Un inte dimpués o estrapalucio espiazaba increyiblement l'atmosfera. Aquell rudio terrible le espantó. Yera como si totz os dioses a una hesen preso en as suyas mans la cobertura d'o ciel y la esperrecasen como que esperreca una muller un linzuelo de cotón, Pero yera aquell un esgarrar immenso, que s'amanaba a toda velocidat. Koolau devantó a vista con aprensión, como que asperando veyer as conseqüencias d'aquell estrandalo. De bote y boleyo, en o pico que s'elevaba por alto d'a suya cabeza, una granada estalló con un surtidor de fumo negro. A penya voló en mil trozos y os fragmentos cayioron a lo piet d'a cresta.
Koolau se pasó una man por a frent sudorosa. Yera terriblement alterau. Nunca i heba presenciau un bombardeyo y lo chudgó mas horrible d'o que nunca hese imachinau.
—Una —dició Kapahei aplicando-se de bote y boleyo a o quefer de levar a cuenta.
Una segunda y una tercera granada pasoron ruchindo por alto d'a muralla rocosa y estalloron difuera d'a suya vista. Kapahei seguiba contando metodicament. Os leprosos s’agarrapinyoron en un claro debant d'as espelungas. A o prencipio yeran espantaus, pero en veyer que as granadas continaban volando por alto d'as suyas cabezas, se tranquilizoron y prencipioron a admirar o espectaclo. Os dos idiotas s'esterizaban de placer y feban pintacodas con cada proyectil que veyeban pasar aturmentando l'aire. Koolau empecipió a recuperar a confianza. No les feban garra danyo. Yera evident que as granadas no podeban lanzar-se a tal distancia con a precisión d'una bala.
Pero de bote y boleyo cambió a situación. As granadas prencipioron a cayer curtas. Una d'ellas estalló en a espesura, amán de l'angosto pasache de penya. Koolau recordó a la mesacha que yera allí achugada y baixó correndo a veyer qué heba succediu. Os matullons seguiban fumiando mientres ell s'arrocegaba por baixo d'a follarasca. O que veyió le deixó atonito. As ramas yeran trencadas y ascladas. An dinantes estase a mesacha, i heba un hueco ubierto en o suelo. O suyo cuerpo yera espetazau. O proyectil heba estallau chusto dencima d'ella.
Dimpués d’asomars-e entre o boscarral pa comprebar que garra d'os soldaus tractaba de trascruzar o corredor, Koolau chitó a correr ent'as espelungas. As granadas seguiban chemecando, otilando, chilando, y a val retumbaba y repicba con o rudio d'as explosions. Quan estió lo pro amán d'as espelungas, veyió a os dos idiotas fendo candeletas, pillaus d'as mans con os didos enmunyonaus. Encara correba, quan un surtidor de fumo s'elevó d'o suelo muit amán d'os idiotas. A explosión los lanzó en adrezas opuestas. Un d'ells quedó immobil, pero l'atro reptó con aduya d'as mans ent'a suya espelunga. Remolcaba dimpués d'ell as suyas garras inutils entre que a sangre brotaba d'o suyo cuerpo. Conforme s'arrocegaba, chimoliaba como un cadillo. A resta d'os leprosos, a excepción de Kapahei, heba fuyiu a l'interior d'as esplucas.
Hawaii Blue/ Hawaii triste---------------Elvis Presley(2:33)
—Decisiet —dició Kapahei—. Deciueito —adhibió dimpués.
A zaguera granada heba penetrau en una d'as espelungas. Debant d'aquella explosión se vuedoron automaticament totz os cados, pero d'aquella que heba aconseguiu o proyectil no salió dengún. Koolau s’adentró en ella reptando a traviés d'o fumo acre y picant. Quatro cuerpos horriblement mutilaus chaceban en l'interior. Un d'ells yera o d'a muller ciega, que as suyas glarimas no heban cesau dica alavez.
En l'exterior, Koolau trobó a os suyos subditos presas de panico. Heban empecipiau a trepar por o carrerón de crabas que conduciba a l'exterior d'o garganchón, ent'o revoltillo de crestas y fundracalos. L'idiota feriu tractaba de seguir-los chemecando feblement y arrocegando-se con a fuerza d'as suyas mans. Pero en plegar a la primera pendient le dominó a suya impotencia y esvaró.
—Será millor matar-le —dició Koolau a Kapahei, que seguiba posau en o mesmo puesto.
—Vintidós —respondió Kapahei—. Sí, será millor matar-le. Vintitrés. Vintiquatro.
L'idiota lanzó un clamiu agudo en veyer o rifle que le apuntaba. Koolau dubdó y baixó l'arma.
—No puedo fer-lo —dició.
—No sías estupiu. Vintiséis. Vintisiet —dició Kapahei—. Deixa-me a yo.
Se devantó y s'amanó a la creyatura ferida con un petrusco en a man. En o momento en que devantaba os brazos para asestar o truco, una granada estalló de pleno sobre o suyo cuerpo librando-le d'a necesidat d'actuar y metendo, a o mesmo tiempo, fin a o suyo recuento.
Koolau yera solenco en o garganchón. Veyió a os zaguers d'os suyos subditos arrocegar os suyos cuerpos mutilaus sobre a cresta d'a montanya y desapareixer a l'atro costau. Se tornó y baixó dica os matullos an heba muerto a mesacha. Continaban plevendo as granadas, pero ell remanió allá abaixo porque dende aquell puesto veyeba grepar a os soldaus. Un proyectil estalló a vinte pietz d'an ell se trobaba y, escachau contra o suelo, sintió volar os fragmentz por os aires. Un ruxazo de flors de hau cayió sobre o suyo cuerpo. Devantó a cabeza pa mirar ent'o vial y sospiró. Teneba muito espanto. As balas d'os rifles no le espantaban, pero o bombardeyo de granadas le resultaba abominable. Cada vegada que una d'ellas pasaba chunto a ell, Koolau s'atapizaba, s'esterizaba, se replanaba, pero la una y l'atra vegada tornaba a incorporar-se pa mirar a o viero.
A la fin cesó o bombardeyo. Heba d'estar, dedució, porque os soldaus se yeran amanando. Reptaban por o camín en ringlera india y tractó de calcular o suyo numero dica que perdió a cuenta. Yeran, en qualsiquier caso, uns cient os que se cercaban, totz ells en busca de Koolau o leproso. Sintió un fugaz fizazo d’orgüello. Veniban por ell, policías y soldaus, con rifles y maquinas de guerra, por ell, un hombre solament y, por anyadienza, un espullo. Ofriban mil dolars por a suya captura, vivo u muerto. En toda a suya vida no heba poseito tantos diners. Estió aquell un pensamiento amargo. Kapahei teneba razón. Ell, Koolau, no heba feito nunca brenca malo. Los kaoles heban traito a coolies chinos porque amenesteban man d'obra pa treballar as tierras furtadas y con ells heba plegau o mal. Y agora, solament porque l'heba contraito, valeba un milar de dolars. Pero no, ell no. O que valeba totz ixos diners yera o suyo cuerpo inutil, podriu por a malotía u muerto por a explosión d'una granada.
Quan os soldaus plegoron a o paso estreito como que tallo de cutiello, estió a punto de gritar-les. Pero a suya mirada estió a dar en as restas d'a muller asasinada y alzó silencio. Quan ya seis hombres s'heban aventurau a cruciar o paso, ubrió fuego y no cesó de disparar dica que lo veyió desierto. Tornó a cargar l'arma y disparó de nuevo. Dimpués siguió disparando. Totz los contornillos recibius cremaban en o suyo celebro abrasando-le en calentura de venganza. A lo largo d'o agreste viero que descendía a la placha, os soldaus respondeban con as suyas armas y, encara que yeran tendius en o suelo y tractaban d'amagar-se dezaga de liucheras irregularidatz d'a superficie rocosa, yeran dianas perfectament exposadas a las suyas disparos. As balas chuflaban y cayeban con un rudio sordo arredol d'ell. Bella que unatra recutía en a piedra cruciando l'aire con un chiflido agudo. Una d'ellas ubrió un sulco somero en o suyo cuero cabelludo y unatra pasó abrasando, rozando-le l’omoplato sin esperrecar-le a piel.
Estió aquella un ixarrallón en a qual un hombre solament causó todas as muertes. Os soldaus empecipioron a retirar-se remolcando a os suyos ferius. Mientres Koolau seguiba disparando sobre ells, plegó a o suyo flato una olor a carne socarrinada. Miró en torno suyo, y a o poco descubrió que procedeba d'as suyas propias mans. Yera a calor d'o rifle. A lepra heba destruiu a mayor parte d'os niérvols d'as suyas extremidatz y encara que a suya propia carne s'abrasaba y ell sentiba a olor, no experimentaba a menor sensación.
Siguió tumbau en o suelo entre a espesura, fendo a riseta, dica que recordó as maquinas de guerra. Sin dubda que tornarían a fer fuego y, ista vegada, os proyectiles irían endrezaus a o matullo dende o qual heba disparau. Tasament s'heba tresladau a un amagatón formau por un chicot recantiello d'a muralla rocosa, un puesto an no aconseguiban as mengranas, quan tornó a prencipiar o bombardeyo. Contó os proyectiles. Sixanta cayioron en l'interior d'o garganchón antes que deixasen de retumbar os morteros. A diminuta zona yera de tal modo aclibillada, que pareixeba imposible que creyatura beluna podese haber sobreviviu. Ixo pensoron evidentment os soldaus, pus de nuevo prencipioron a trepar por o carrerón de crabas baixo o sol ardient d'a tarde. Y de nuevo o pasache les estió disputau y de nuevo reculoron dica a placha.
Dos días mas esfendió Koolau o paso, tot y que os soldaus se complaceban en arrullar granadas a o suyo esconderite, dica que a la fin Pahau, un nino leproso, puyó a o pico rocoso que s'alzaba a o fondo d'o garganchón y le chiló que Kiloliana heba muerto d'una caita, que as mullers yeran espantadas y no sabeban qué fer. Koolau le ordenó que baixase y le ampró un fosil con que esfender o paso. Trobó a os suyos subditos escorazonaus. A mayoría yeran incapaces de procurar-se alimento baixo tant adversas circumstancias y se moriban de simpla inanición. Trigó a dos mullers y a un hombre, no excesivament minaus por o mal, y les ninvió a o garganchón pa que puyasen minchada y liazas. Animó y aconsoló a la resta dica que totz, mesmo os mas febles, colabororon en a construcción de toscos cubillars.
Pero os que heban iu en busca de minchada no tornaban y Koolau emprendió o camín a o garganchón. En plegar a la cresta d'a montanya, ruchioron meya dotzena de rifles. Una bala trascruzó a parte carnosa d'o suyo huembro y una lasca de penya le talló o tuixo quan un segundo proyectil estió a estrelar-se contra a costera. A o retacular d'un blinco en o momento en que isto ocurrió, veyió que o congosto yera pleno de soldaus. Os suyos propios subditos le heban traicionau. Incapaces de suportar por mas tiempo o bombardeyo, heban preferiu a prisión de Molokai.
Koolau reculó y se desfació d'una d'os suyos pesaus valeros. Tendiu entre as penyas, asperó a que a cabeza y os huembros d'o primer soldau amaneixese debant d'a suya vista y alavez pretó o barrau. Dos vegadas disparó y a la fin, dimpués d'una pausa, en cuenta d'una cabeza y uns huembros, amaneixió sobre o recantiello de piedra una bandera blanca.
—Qué buscas? —preguntó.
—A tu, si ye que yes Koolau o leproso —respondió una voz.
Koolau s'ixuplidó d'án yera, s'ixuplidó de tot, y tendiu sobre a penya, se marabilló debant d'a extranya insistencia d'aquells haoles disposaus a imposar a suya voluntat encara que se fundise o mundo. Sí. Imposarían a suya voluntat a totz os hombres y a todas as cosetas encara que les ise a vida en ixo. Y no podió sino admirar ixa tenacidat, ixa voluntat que yera mas fuerte que a vida y que plegaba todas as cosetas a lo suyo mandato. Yera convenciu d'a inutilidat d'a suya luita. Yera imposible resistir-se a la terrible voluntat d'os haoles. Encara que matase a mil d'ells, se devantarían tantos como que as arenas d'o mar y se lanzarían sobre ell cada vegada en mayor numero. No sabeban entender la redota. Ixe yera o suyo defecto y ixa yera a suya virtut. Y astí yera an fracasaban os d'a suya propia raza. Agora comprendeba a la fin cómo un zarpau de pedricadors d'a parola de Dios y d'a parola d'o ron s'heban apoderau de todas as suyas tierras. Yera porque…
—Bueno, qué dices? Te rendes?
Un hombre invisible charraba baixo a bandera blanca. Allí yera, como que totz os haoles, encerrinau en un proposito concreto.
—Charremos —dició Koolau.
A cabeza y os huembros de l'hombre blanco s'elevoron por alto d'a penya. Dimpués siguió o cuerpo entero. Yera un choven de rostro rampinyo y uellos azuls, esbelto y pulcro dentro d'o suyo uniforme de capitán. Abanzó dica que Koolau le dio l'alto y se posó a una dotzena de trangos d'ell.
—Yes un hombre valient —dició o leproso meditabundo—. Podría escachar-te como a una mosca.
—No. No podrías —estió a respuesta.
—Por qué no?
—Porque, encara que malo, yes un hombre, Koolau. Conoixco a tuya historia. Tu matas con chusticia.
Koolau ronyó, secretament afalacau.
—Qué hetz feito con a mía chent? —preguntó—. Con o nino, as dos mullers y l'hombre.
—S'han entregau, como que viengo a pedir-te que faigas tu tamién.
Koolau ridió incredulo.
—Soi un hombre libre —anunció—. No he feito brenca malo. He viviu libre y moriré libre. No m'entregaré nunca.
—Alavez os tuyos siguidors son mas prudents que tu —respondió o choven capitán—. Mira, astí vienen.
Koolau se tornó y veyió amanar-se a la resta d'a suya partida. Veniban arrocegando a suya miseria, chemecando y sospirando, en horrible procesión. Y encara habió de saboriar Koolau una amargor mas funda, pus en pasar chunto a ell le lanzoron insultos y imprecacions. A tarasca manchona que zarraba la marcha s'aturó a o suyo costau, extendió as estransidas zarpas de fuina y, sobatendo a suya cabeza poseita por a muerte, le lanzó una maldición. Un por un descendioron a montanya y s'entregoron a os soldaus amagaus.
—Agora puetz ir-te —dició Koolau a o capitán—. Yo nunca reblaré. Ye a mía zaguera parola. Adiós.
O capitán s'eslizó sobre a penya, faxana abaixo, pa unir-se a os suyos soldaus. Un momento dimpués, y sin bandera de tregua, izó a suya gorra embrecada en a bachoca d'a espada y Koolau la trascruzó con una bala. Aquella mesma tarde le obligoron a retacular bombardiando-le con granadas dende a placha y le empentoron dica os cubillars mas leixans.
Entre seis semanas le siguioron d'amagatón en amagatón sobre tucas volcanicas y vials de crabas. Quan s'amagó en a chungla, formoron linias de resacadors y l’engalzoron, como que a un conello, entre os guayabos y os maticals de lantana. Pero la una y l'atra vegada, ell tornaba dezaga, enguiliaba, escapaba. No i heba modo d’encorralar-le. Quan l'enemigo s'amanaba, o suyo rifle preciso tornaba a aluenyar-los y os soldaus transportaban os suyos ferius, viero abaixo, dica a placha. Atras vegadas yeran ells os que disparaban quan o suyo cuerpo bronziau amaneixeba por un camín entre o boscarral. En un momento determinau, cinco d'ells le sorprendioron a o descubierto en un carrerón de crabas. Vuedoron alavez os suyos rifles sobre Koolau mientres ell s'aluenyaba coixiando, grepando por o vertichinoso camín. Troboron dimpués allí tacas de sangre y sabioron que yera feriu. A o cabo de seis semanas, se dioron por vencius. Os soldaus y os policías tornoron a Honolulú y toda a val de Kalalau quedó pa uso exclusivo de Koolau, encara que de vegada en quan bell cazador de cabezas, pa desgracia suya, s’aventuraba a seguir-le.
Dos anyos dimpués Koolau s'arrocegó, por zaguer, a l'interior d'a bosquera y se tendió en o goso entre as fuellas de tu y as flors de chenchibre. Libre heba viviu y libre iba a morir. Prencipiaba a cayer una liuchera plevizna y se chitó una manta aperrecallada sobre a ruina informe d'os suyos miembros. Levaba meso un abrigo de tela impermeyable. Sobre o suyo peito depositó o Mauser aturando-se dinantes un momento a limpiar afectuosament la humedat d'o canyón. En a man con que lo ixugó no quedaba un solament dido con que pretar o barrau.
Zarró os uellos, porque d'a debilidat d'o suyo cuerpo y a vertichinosa confusión d'o suyo celebro heba deduciu que a suya fin yera barzada. Como que un animal salvache, s'amagaba pa morir. Semiconscient, vagament, a la deriva, revivió a suya choventut transcorrida en Niihau. Conforme a vida se funiba y o gotiar d'a plevida plegaba cada vegada mas feblement a os suyos sentius, se veyió una vegada mas en o millor momento de la doma de caballos, sintió os potros rebeldes encrabritando-se y corcoviando baixo o suyo cuerpo, ligaus os estripos sobre a tripa, y se trobó cabalgando salvachement por o barzau fendo blincar a empalizada a os vaquers. Un inte dimpués, y con aparent naturalidat, se trobó acazando toros bravos en as praderas altas, cazando-los a lazo y baixando-los a las vals. Y a sudor y o polvo d'a acampo an marcaban a os animals tornó a picar-le en os uellos y penetró de nuevo en a suya nariz.
Y aquella choventut esplendida, total, tornó a estar suya dica que as agudas punchadas d'una disolución inevitable le atrayioron a la realidat. Devantó as mans monstruosas y las miró enlucernau. Cómo? Qué razón i heba? Por qué motivo s'heba transformau en isto toda a fuerza d'a suya inadomable choventut? Y alavez recordó, una vegada y solament por un momento, que yera Koolau o leproso. Os suyos parpagos aletioron cansos y l’esgotaciar d'a plevida cesó pa os suyos sentius. Un porlongau tremolín s'apoderó d'o suyo cuerpo. Tamién o temblor cesó. Devantó tasament a cabeza y tornó a deixar-la cayer. Dimpués os suyos uellos s'ubrioron pa no zarrar-se mas. O zaguer pensamiento lo dedicó a o suyo Mauser que se pretó contra o peito con as suyas mans enlazadas y sin didos.
Libre------------------Código Neurótico(2:56Seguiremos informando, la luita sigue. No permitas nunca que brenca ni dengún amorte o son d'a tuya voz
Y, por agora, iste ha estau o suenio de hue. Ya sabes que, si t'ha feito goyo, t'aspero o proximo mierques en Radio La Granja, en o 102.1 d'a FM. Entremistanto, nos veyemos en os suenios, nos ascuitamos en la Radio. Salut!!!!
Baby please don’t go/ Chiqueta, por favor, no vaigas------Joe Williams' Washboard Blues Singers (3:25)
Comentarios